Özgürluk
Paul ELUARD
*
Okul defterlerime Sırama ağaçlara Kumlar karlar üstüne Yazarım adını
Okunmuş yapraklara Bembeyaz sayfalara Taş kan kağıt veya kül Yazarım adını;
Yaldızlı tasvirlere Toplara tüfeklere Kralların tacına Yazarım adını
Ormanlara ve çöle Yuvalara çiğdeme Çın çın çocuk sesime Yazarım adını
En güzel gecelere Günün ak ekmeğine Nişanlı mevsimlere Yazarım adını
Gök kırpıntılarına Güneş küfü havuza Ay dirisi göllere Yazarım adını
Tarlalara ve ufka Kuşların kanadına Gölge değirmenine Yazarım adını
Fecrin her soluğuna Denize vapurlara Azgın dağın üstüne Yazarım adını
Bulutun yosununa Kasırganın terine Tatsız kaba yağmura Yazarım adını
Parlayan şekillere Renklerin çanlarına Fizik gerçek üstüne Yazarım adını
Uyanmış patikaya Serilip giden yola Hıncahınç meydanlara Yazarım adını
Yanan lamba üstüne Sönen lamba üstüne Birleşmiş evlerime Yazarım adını
İki parça meyvaya Odama ve aynaya Boş kabuk yatağıma Yazarım adını
Obur köpekçiğime Dimdik kulaklarına Acemi pençesine Yazarım adını
Kapımın eşiğine Kabıma kacağıma İçimdeki aleve Yazarım adını
Camların oyununa Uyanık dudaklara Sükütun ötesine Yazarım adını
Yıkılmış evlerime Sönmüş fenerlerime Derdimin duvarına Yazarım adını
Arzu duymaz yokluğa Çırçıplak yalnızlığa Ölüm basamağına Yazarım adını
Geri gelen sağlığa Kaybolan tehlikeye Hatırasız ümide Yazarım adını
Bir tek sözün şevkiyle Dönüyorum hayata Senin için doğmuşum Seni haykırmaya Özgürlük
çeviri: M. C. Anday - O. V. Kanık
PAUL ÉLUARD
Paul Éluard, gerçek adıyla Eugène Grindel (14 Aralık 1895, St. Denis - 18 Kasım 1952, Paris), dadacı ve gerçeküstücü Fransız şairdir.
1912'de İsviçre, Davos'taki Clavadel sanatoryumunda verem tedavisi görürken genç bir Rus kızıyla, Helena Dmitrievna Diakonova ile tanıştı, ona Gala adını verdi. Şubat 1917'de evlendiler.
André Breton ve Louis Aragon ile tanıştı, her ikisiyle de uzun ve siyasi görüş ayrılıklarıyla gölgelenen bir ilişki kurdu.
I. Dünya Savaşı'nda cephede görev aldı ve bu dehşetin anılarını 'Le Devoir' adlı şiir derlemesinde dile getirdi. Savaş sonrasında önce Dada hareketine, sonra da gerçeküstücü akıma aktif olarak katıldı.
1929 yılında Salvador Dalí'yle tanışan karısı Gala, Éluard'dan ayrıldı. Éluard ise 1930'da, Nusch adını vereceği Maria Benz'le tanışıp 1934 yılında evlendi.
1926 yılında diğer gerçeküstücülerle birlikte üye olduğu Fransa Komünist Partisi'nden 1933 yılında ihraç edildi. II. Dünya Savaşı sırasında direniş hareketinin büyük şairlerinden biri olan Eluard, 1942 yılında, içinde ünlü "Liberté" şiirinin de yer aldığı "Poésie et Vérite" adlı derlemeyi gizlice yayımladı. Fransa özgürlüğüne kavuştuktan sonra büyük şöhret kazandı. 1952 yılında bir kalp krizi sonucunda öldü.
Éluard, hem aşk hem de devrim şairi olarak 20. yüzyılın en büyük Fransız edebiyatçıları arasında gösterilir. Fransız Komünist Partisi'ne katılması sonucu gerçeküstücü hareketten kopan şair, şiirlerinde Stalin'i yüceltmiştir. Milan Kundera, anılarında, arkadaşı, Prag'lı yazar Zavis Kalandra'nın idamını Élouard'ın ayan beyan savunduğunu duyduğunda hayrete düştüğünü anlatır. 'La Vie immédiate' (1932), 'La Rose publique' (1934), 'Les yeux fertiles' (1936) ve 'Cours naturel' (1938) yapıtlarından birkaçıdır.
