Demirtaş CEYHUN
- Mavi Işık
- 29 Tem
- 3 dakikada okunur
maviADA'nın kuruluşunda kurucular arasında yer almış, birkaç sayısında yazılarıyla katılmış yazar DEMİRTAŞ CEYHUN'u ölümünün 16. yılında saygı ve rahmetle anıyoruz.
(17 Aralık 1934, Adana - 29 Temmuz 2009, İstanbul),
Türk hikâye, roman ve inceleme kitapları yazarı.
1959 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümünü bitirdi.
Genelde toplumsal konuların irdelenmesine yönelen eserler veren Ceyhun'un ilk hikâyeleri 1955 yılında Yeni Ufuklar dergisinde yayınlanmaya başlandı. Yazarlığının ilk döneminde kişisel sorunlar üzerine eserler veren Ceyhun'un konulara bakış açısı, cinsel ve ruhsal sorunlara getirdiği farklı yaklaşımlar dikkati çekti. Ancak yazarın günümüzde kitlelerce tanınması, daha sonraları çağdaş içeriği ağır basan, toplumsal gerçeklerin kökenlerine yönelen inceleme eserleri ile olmuştur.
Ceyhun, Asya adlı romanıyla 1970 TRT ödülünü, Çamasan adlı eseriyle 1973 Sait Faik Hikâye Armağanı'nı kazandı.
Yazarın ayrıca Horozlu Ayna isimli bir çocuk hikâye kitabı da bulunmaktadır. Ceyhun, Mimarlar Odası İstanbul Şubesi Başkan Yardımcılığı görevi sırasında özel yüksekokulların devletleştirilmesi için mücadele etmiş ve Anayasa Mahkemesi'nin 1971 yılında aldığı kararla 44 yüksekokul devletleştirilmiştir. 1984 yılında Aziz Nesin ve Yalçın Küçük'ün de aralarında bulunduğu birçok aydınla birlikte Aydınlar Dilekçesini hazırlayanlar arasında yer aldı. Demirtaş Ceyhun; haftalık Aydınlık ve aylık Teori dergilerinde köşe yazıları yazmaktaydı. İşçi Partisi üyesi ve partinin 2007 yılında ilan edilen Milli Hükûmet'inin Kültür Bakanı'ydı. Zatürre tedavisi görmekte olduğu hastanede ölen Ceyhun'un cenazesi Aşiyan Mezarlığı'nda toprağa verildi.
DEMİRTAŞ CEYHUN'LA BİR ANI:
Şenol YAZICI
Demirtaş Ceyhun fakülte yıllarımdan bildiğimdi. Yani onun yazarlığı benim çocukluğuma, okuryazar olmadığım döneme kadar iniyordu. Zaman içinde edebiyat alanında deyim yerindeyse "oyun kurucu", yani popüler olamasa da namı sol kesim gençlikte "baba adamdır" diye anılan yazarlardan olacaktı.
maviADA'ya ilk başladığımızda birkaç ünlüyle birlikte dergi kurucuları arasında yer almak için gelenlerden ve bize moral olanlardandı. Birkaç telefon görüşmemiz olacak, birkaç sayımızda yazılarıyla yer alacak, hatta Bursa TUYAP'taki etkinliğimizde konuşmacı olarak yer almayı kabul edecekti.
Ne var ki, etkinliğe birkaç gün kala da beklenmedik bir biçimde etkinliğe katılım için para isteyecekti. Bu hesaba kattığım değildi. Daha dergiyi ayakta tutmaya çalışıyordum, ürettiğimiz artı bir değer yoktu, yine de beni öfkelendirenin verecek paramız olmayışı değil, kurucu "baba"larından olmayı kabullendiği bir derginin henüz bebeklik aşamasında para istenmesini yakışıksız bulmuş, hele böylesine bir vizyonu olan CEYHUN'a yakıştıramamıştım.
CEYHUN'u şahsen tanımıyordum, para konusunda nasıl olduğunu bilmiyordum, ama mimar olduğunu biliyordum, yani herhalde muhtaç değildi.
O telefon ettiğinde Nadir Gezer'in evindeydim, belki o atmosferin verdiği "yakışıksız teklif" hissi içimde büyüyor, kırıcı olacağımı hissedip konuşmayı kapatmaya uğraşıyordum. O ise herhalde yanındaki, sonradan düşündüğümde bulacağım açıklamaya göre; belki de etkinliğimizde yer alacak, ama kendisi para istemeye cesaret edemeyen diğer bir yazarın kışkırtmasıyla olsa gerek israr edecek, bana belediyelerden kaynak bulabileceğimi göstermeye çalışacaktı.
Bu beni deli etti.
Demirtaş Ceyhun'la ondan sonra bir iletişimimiz de olmayacaktı.
*
Eserleri
Tanrıgillerden Biri (Ataç, 1961)
Sansaryan Hanı (Barış Kitaplığı, 1967)
Haçlı Emperyalizm (Habora, 1967)
Yağma Edilen Türkiye (Habora, 1968)
Asya (Ok, 1970)
Çamasan (Sinan, 1972)
Apartman (Bilgi, 1974) ISBN 975-7960-10-1
Yağmur Sıcağı (Cem, 1976)
Bir Yeni Dev - Çağımızın Trajiği (Tekin, 1977)
Yüz Yaşındaki Delikanlı, Bulgaristan (Habora, 1978)
Avşalı Çocuk (Işık, 1979)
Yirminci Yüzyıl ve Edebiyat (Çağdaş, 1979)
Ada'nın Kuşu (Cem, 1979)
Cadı Fırtınası (Yazko, 1982) ISBN 975-406-041-X
Babıali'nin Şu Son Kırk Yılı (Milliyet, 1984)
Çağımızın Nasrettin Hocası Aziz Nesin (Milliyet, 1984)
Can Çekişen Kitap (Cem, 1985)
Babam ve Oğlum (Cem, 1985)
Ah Şu Biz Kara Bıyıklı Türkler (E, 1988) ISBN 975-7960-03-9
Bütün Dünyadan Özür Diliyorum (Cem, 1988)
Entelektüelden Entele (E, 1989)
Savaş ve Küçük Barış (Gendaş, 1991)
Horozlu Ayna (Cem, 1993)
Ah Şu Biz Göçebeler (Sis Çanı, 1994) ISBN 975-7960-01-2
Asılacak Adam Aziz Nesin, söyleşi (AD, 1994)
Yaşasın Aziz Nesin (Sis Çanı, 1995) ISBN 975-7960-07-1
Türk Edebiyatındaki Anadolu (Sis Çanı, 1996) ISBN 975-7960-08-X
Ayı İzi: Eylül Öyküleri (Sis Çanı, 1997) ISBN 975-7960-05-5
Osmanlılarda Aydın Kavramı (Sis Çanı, 1997)
Kod Adı Ulu Hakan (Sis Çanı, 1998)
Eskimedi Bendeki Umutsuz Umut (CKK, 1999)
Ah Şu Osmanlılar (Sis Çanı, 2000)
Soğuk Savaş Yazıları (Sis Çanı, 2001)
Modernizm, Postmodernizm, Türban (Sis Çanı, 2003)
Erikler Çiçek Açtı mı (Dünya, 2004)
Edebiyatımı Geri İstiyorum (Sis Çanı, 2005)
Yakılacak Adam Aziz Nesin (Dünya, 2006) ISBN 975-304-361-9
Yorumlar