Garipler

Arthur Rimbaud

*

GARİPLER

/

Gece soğuk, kar serpiyor

Fırıncı ekmek yapıyor,

Beş küçük çocuk

Bakıyorlar somunlara,

Yazık değil mi bunlara

Donları delik!

Ve fırıncının kolları

Çeviriyor somunları

Harlı fırında.

Somunların çıtırtısı,

Fırıncının zevzek sesi

Kulaklarında.

Büzülmüşler o daracık

Ana göğsü gibi sıcak

Delik önünde.

Ekmek, iftar sofrasının

Çörekleri gibi, bakın

Çıkıyor işte.

Delikten yaşam tütüyor

Böcekler ile ötüyor

Kızaran ekmek

Çarpıyor, nasıl iştahla

Yırtık giysiler altında

Beş çocuk yürek.

Toplanmış kuşluk vaktinde,

Kırağı, çiyler içinde

Yoksul İsalar.

Küçük delikte yüzleri,

Ekmeklerde aç gözleri

Ne söylüyorlar?

Büzülmüşler, bu alaca

Tan vaktinde, budalaca

Dualar kime?

Yırtık donlar patlıyor

Bağırmaktan. Savruluyor

Gömlekleri kış yelinde.

(Fransızcadan çeviren:Erdoğan Alkan)

/

Arthur Rimbaud

20 Ekim 1854 - 10 Kasım 1891

Yaşamı

Anne ve babası çok genç yaşta ayrılır, çocukluğu bu olayın etkisiyle biçimlenir. Charleville Koleji'nde okurken geleneksel şiir yarışmasında birinci olur. İlk şiirleri bu dönemde yayınlanır. "Paris Komün Ayaklanması" başlayınca 16 yaşında evden kaçıp ayaklanmaya katılır. Sonraki zaman dilimlerinde birkaç kez daha kaçacak, uyuşturucuya alışacak, sanat tartışmalarına da katılmaya başlayacaktır.

O günlerde Verlaine'le tanışır, bir süre beraber olurlar. TOPLUMDAN Dışlanan ikili seyahatlere başlar, 1875'de Verlaine onu silahla yaralayınca ayrılırlar.

Rimbaud şiir yazmayı bırakır, ticaretle uğraşmaya başlar. Kıbrıs'ta, Afrika'da çalışır. Kalçasında kanser çıkar, bir bacağı kesilir. 1891'de de henüz 37 yaşındayken Marsilya'da ölür.

Sanatı

Jean Nicholas Arthur Rimbaud; Sembolizm'in en büyük temsilcilerinden...

Modem şiiri Rimbaud kadar derinden etkilemiş ve tutkulu araştırmalara konu olmuş çok az şair vardır.

Rimbaud özgünlüğünün doruğuna düzyazı şiirleri Illuminations'la ulaşmış, özlü ve anlaşılması güç üslubuna en uygun biçimi de bu şiir türünde bulmuştur. Düzyazı şiiri olay, öykü ve tasvirlerden, sözcükleri de mantıksal içerikleri ve sözlük anlamlarından arındırmış, böylece şiiri, simgecilerin "etat d'âme" (ruhsal durum) adım verdikleri etkiyi uyandıracak büyülü bir içerikle donatmış, ayrıca bilinçaltının ve çocukluğun belli belirsiz anılarının şiir için zengin bir kaynak oluşturduğunu ortaya koymuştur. Yapıdan, günümüzde de çağdaş insanın başkaldırısını ve yaşamın özünden duyduğu ürküntüyü yoğun olarak yansıtmaktadır.

Rimbaud'nun Türkçede yayımlanan öbür yapıtları arasında Tufandan Sonra (1962, 1996), Arthur Rimbaud'dan Şiirler (1981) ve Rimbaud'nun Mektupları (1985) yer alır. İki ünlü yapıtı 1991'de Cehennemde Bir Mevsim ve Illuminations adıyla, 1997'de de Cehennemde Bir Mevsim/Aydınlanışlar adıyla tek bir kitapta yayımlanmıştır.