BÖYLE BUYURDU ZERDÜŞT
Zeliha AYDOĞMUŞ
*
İlginç olduğu kadar okunası, klasikler arasında yer almış, felsefe biliminin de gözdelerinden olan bir kitap ;
BÖYLE BUYURDU ZERDÜŞT * FIRIEDRICH NIETZSCHE
* Her sevgi biraz deliliktir. Fakat deliliğin de her zaman biraz olsun takip ettiği bir yol vardır."
Kitaptaki kahramanımız, kendi kendini insanlardan soyutlamış, dağda inzivaya çekilmiş, bu yaşantısında da insanlar yerine bir kartal ve yılanı dost edinmiş biri. Adı Zerdüşt.
Kitabın kahramanı böyle bir yaşam biçimi seçmiştir çünkü insanoğlunun dostluğuna güvenmiyordur. Kitabın ana temasını irdelediğimizde, yazarın tüm inançları yok saymış, ilahi bir bakışla tanrıyı, dinleri, varlığı, son olarak evreni sorguya çekmiş ve yargılamış olduğunu rahatlıkla görebiliriz.
NİETZSCHE, insan soyunun türettiği, sonrasında da savunuculuğuna soyunduğu, kendininse küçük gördüğü pek çok düşünceyi mercek altına almış ve reddetmiştir bu kitabında. Hatta daha da ileriye giderek herkesle, tüm düşüncelerle ve bilgilerle kavga etmiştir.
Bunun sebebine değinecek olursak, yazara göre hayatın tek bir amacı yani felsefesi vardır; "Üstinsan" olmak. Bu kademeye ulaşmak için her tür küçük ve zayıf gördüğü davranışı yıkmak, yok etmek gerektiğini düşünür.
**"Güçlü sevgiler merhametin üstündedir. Sevileni yaratmak ister."
Üstinsanı nasıl tanımlamıştır yazarımız diye soracak olursak, Nietzsche'ye göre bu evre, insan evriminden sonra gelen aşamadır. İnsanın bulunduğu evrimi, aşılması gereken bir süreç olarak düşünür.
Yine yazara göre, insanın gözünde maymun neyse, üstinsanın gözünde de insan odur. Bu bakış açısıyla, insanın maymundan türediğini savunan evrim teorisini kabul etmiş ve desteklemiştir. Buradan hareketle de nasıl insan maymundan evrildiyse, üstinsanın da insandan sonraki evrimin ta kendisi olacağını savunmuştur.
Yani “Bengi Dönüş(sonsuz dönüş, ebedi dönüş ya da ebedi tekerrür)” teorisi üzerine kurulmuştur. Bengi Dönüş Teorisinin açılımı ise, zamanın döngüsel bir formdan ibaret olduğunu ve olayların bu döngüsellikte sonsuza dek tekrar ettiği bir görüştür. Her insanın hayatının başından sonuna kadar belirlenmiş bir bütün olduğunu ama insan bu bütünü tam anlamıyla kabullenirse, zincirlerinden kurtulup özgür olabileceğini ileri sürer. Tam bu noktaya ulaşabilmiş insan Üst insan olarak nitelendirilir.
Son olarak romanın ön sözünde yer alan aşağıdaki cümlenin, aslında Nietzsche'nin kitabın tamamında ifade etmek istediği düşüncenin özü olduğunun gözden kaçırılmaması gerektiğini düşünüyorum:
***''İnsan, bir an önce kargaşasını, kendine anlam veren bir düzene çevirmezse, yıldız doğurtmazsa karanlığına, yok olacaktır”
