Şafak Türküsü

1

Beni burada arama anne

Kapıda adımı sorma

Saçlarına yıldız düşmüş

Koparma anne

Ağlama

Kaç zamandır yüzüm tıraşlı

Gözlerim şafak bekledim
 
 Uzarken ellerim
 
 Kulağım kirişte
 
 Ölümü özledim anne
 
 Yaşamak isterken delice

ve korkak
 
 yorgun
 
 uykusuz
 
 bu yüzden boğuk seslerle geldiler bir şafak
 
 kısa ve soğuk bir zamandır
 
 ışık hızıyla koşan
 
 oysa benim için gece
 
 düş denizinde yarattığın umut sandalıdır
 
 birdenbire batacak olan
 
 koşma anne
 
 bir ülkeyi armağan
 
 ve kıza kesmiş
 
 tepeden tırnağa oğula
 
 herbir anneye
 
 yüreği avcunda koşan
 
 (ah verebilseydim keşke
 
 çırpıntı gözlerini
 
 ısırırken
 
 Yüreğin avcunda
 
 Sonra bir umut koşuyorsun
 
 Acıdan sırılsıklam alnına siper edip elini
 
 Sen aralıyorsun yağmuru
 
 Orada yitik bir anne ağlıyor
 
 Ülkemin neresine bakarsa ay
 
 Sarı bir yağmur
 
 Islak
 
 Günlerden salı
 
 Bugün görüş günü
 
 2

yanağımda tomurcuk
 
 usulca açılıverdi
 
 şaşkınlığımla çocuk devrederken sıradakine
 
 diretmişliğimle genç
 
 düşlerimle sınırsız
 
 korkak kahraman gecelerimi
 
 ve korkunç bir sabırla birbirine eklediğim
 
 ciğerlerimde yırtılan bir çığlıkla hazır beklediğim
 
 hücremin dört bir köşesinde el ayak izlerimi
 
 sen de üzülme
 
 sen de anne
 
 üzülme ne olur
 
 boşver hipokrat amca
 
 ölebilir raporu veren beyaz önlüklü doktor
 
 yüreğimin depreminde rihter ölçeği çatlarken
 
 sanırım baytardı
 
 3

mutlu bir yusufçuk havalansın
 
 güneşli güzel günlere inanan
 
 düşün ki o an
 
 düşün ki yüreğin sallansın
 
 insanları düşün anne
 
 onbir yaşını çiğneyip yürüyen çocukları
 
 ve o şafaktan doğma
 
 uzun döverken darağaçlarını
 
 her mayıs şafağında uzun
 
 deniz'i düşün anne
 
 ince bilekli çıplak ayaklı tanya'nın
 
 onsekizinde ölümüne pervasız yürüyen
 
 utangaçlığı bile vuramadan yanaklarına yasının
 
 hala kanaması nedendir faşizmin göğsünde
 
 torlak kemal'i düşün anne
 
 börklüce'yi
 
 şeyh bedrettin'i
 
 pir sultan'ı düşün anne

kopunca memelerinden o mükemmel yaşama
 
 bayraklar ve türkülerle
 
 buz üstünde yürüdüm yıllar boyu
 
 sıcak omuzlar değerken omzuma
 
 4

güneşli güneşsiz akşamlarda
 
 ölüp dirildim yeniden
 
 yalçın kayalardan biriydim
 
 kartalların konup kalktığı
 
 açık alanlarda ağır
 
 kurşunlar sıktılar alnıma

yürüdüm yıllar boyu
 
 havadaki kuş denizdeki balık adına
 
 kardeşlik adına
 
 aç gözlerle bakmasın diye çocuklar
 
 ölümlerle yatmasın diye çocuklar
 
 tahtadan atların boynuna çıplak
 
 dirilip dönmesin diye hiroşimalar
 
 üstüne vardım kuyruğu kanlı itlerin
 
 özgürlük adına ekmek adına
 
 mutlu yarınlar adına

ardımca gelenlere gözlerimi yaktığım yer
 
 yalnızca bir ağıt gibi çakılır
 
 kalsa da silinir gider
 
 izim kalır mı bilmem yürüdüğüm yolda
 
 ıraktı gözlerim çok ırak
 
 dönüp bakmadım arkama

bütün gözler üstümde
 
 kanlı karanlık bir oyunda baş oyuncuyum
 
 ne garip şey anne
 
 tören adımlarıyla ölmek
 
 5

idam mahkumunun
 
 değişmez dekoru mudur
 
 ve çingene kuralına uygun
 
 büküm büküm bir ip
 
 yağlı
 
 geride flu
 
 sandalye
 
 kağıt kalem
 
 cılız titrek bir kibrit
 
 içinde rengi bu gecenin
 
 yanında küçücük bir cam bardak
 
 masa üstünde üşüyen bir sigara
 
 sürüyor gecenin karnında şafağa bakan oyun

pul pul dökülecek yaz siyasi eylül'ün
 
 oysa birazdan boynumu kıracaklar
 
 yüzlerinde zoraki çatılmış bir hüzün
 
 kırılacak cammışım gibi davranıyorlar
 
 6

soğuyan bir bardak çaydır benim ömrüm
 
 anladım ki küllenen sigaradır
 
 çingenenin kara killi ellerinde gördüm
 
 ben ölümü asıl az ötede titreyen

kendi buruk kanımı içtim
 
 oturup yıldızlar içinde
 
 yıldız uçurmak varken
 
 alacaşafağında ülkemin
 
 yani benim güzel annem

giderken darağacına
 
 bir açıklaması vardır elbet
 
 öptüğüm kızlar geliyor aklıma
 
 ne garip duygu şu ölmek
 
 7

belki bir ömür taşıyacaktın koynunda
 
 ağlayıp koklayacaktın
 
 gözleri değsin istemedim
 
 elleri değsin istemedim
 
 oğul tadında bir mektup yazamadım diye kızma bana
 
 bağışla beni güzel annem
 
 masa üstünde boynu bükük kaldı kağıt kalem
 
 geride
 
 8

yakışıklı
 
 gelecekler var birbiri ardınca genç
 
 birdenbire acıdı boynum
 
 ökse de olsa dört bir yanı)
 
 (tarlakuşu korkmaz ki korkuluktan
 
 karşımda kurum kurum-laşan darağacı
 
 usul adımlarla yürüdüm ömrümü

şu kefenin yakasını
 
 az yumuşak dik
 
 ne olur işçi kadınım

nazım'ın gözleriyle pırıl pırıl moskova'yı
 
 bir de yirmibeş kilometreden görebilmek
 
 işte o an saçlarından yakalamak dolunayı
 
 öperken siya-u jakond'u tebessümünden
 
 bir de luvr müzesinde seyretmek gizliden
 
 bir soluk ben de yaşamak isterdim
 
 o güzel günleri görenler arasında
 
 anavarca kayalıklarına tırmanmak isterdim
 
 sonra bir çocuğun afacan bacaklarında
 
 su başlarında aylak sektirmek kavalımı
 
 yaz boyu çobanaldatanlara aldanmak
 
 çiçekleri kokmak ırmakları akmak
 
 oysa türkü tadında yaşamak isterdim
 
 yaşamak ağrısı asıldı boynuma
 
 9

vurulmak isterdim bir kıza
 
 damdan düşer gibi
 
 sonra benim güzel annem
 
 sonra
 
 vermek isterdim çocukların ellerine
 
 sedef kakmalı bir kutu içinde
 
 bayram kartlarının tutsaklığından aşırıp bayramı
 
 ölmek ne garip şey anne

suçumuz malum
 
 künyemi okudular
 
 10

gitgide yaklaşıyor sonum
 
 keskin bir acı bilenmiş
 
 erkenci bir horoz mu ötüyor
 
 yanlış mı duydum yoksa
 
 üstüme geliyor
 
 sabah üstüme
 
 koşun çocuklar çocuklar koşun
 
 koynuma yıldız doldurmuşum
 
 kefenin cebi yok
 
 gecenin kıyısında durmuşum

göçtü ayaklarının dibine
 
 bin yıllık iskeletleri çatırdayarak
 
 usulca baktım yüzlerine
 
 iri sözlerim yoktu söyleyecek

sevmedi mi çılgınca
 
 bağıra çağıra geçen bohçacı kadını
 
 bir çiçek bahçesi kadar sıcak sokağımızdan
 
 o çingene
 
 söyle anne
 
 sarı sıcak sevdasını düşünmedi mi
 
 boynumdaki kemendi bir öğle sonu bükerken o kız
 
 saçını tarayan telli kavak değil mi
 
 bir zaman rüzgarda
 
 darağacı
 
 avlunun ortasında çatık bir kaş gibi duran
 
 korkutamadılar beni anne

gözleri yatırıp ıraklara
 
 ya da mektup beklemek
 
 gülmek umut etmek özlemek
 
 bir çiçeği düşünürken ürpermek yok
 
 kısacası
 
 mideme karşı
 
 açlık grevlerinde beynimi bir sıçan gibi kemiren
 
 savunmak yok mutlu tok bir yaşamı
 
 işkenceler zindanlar hücreler
 
 kurulmuş tuzaklar yok artık yolumda
 
 11

ölmek ne garip şey anne
 
 taşacakken
 
 ve yüreğimin ırmakları taştı
 
 korkunç bir merakla beklerken kurtuluş haberlerini
 
 ceplerimde el yerine balyoz taşırken
 
 toprak olmak ne garip şey anne
 
 baba olamayacağım örneğin
 
 mutlak bir inançla gözlerimi tavana çakamayacağım
 
 şaşkın umutlu şiirler yazamayacağım
 
 artık duvarları kanatırcasına tırnağımla
 
 ölmek ne garip şey anne

ne garip şey anne
 
 oğlunu yitirmek kimbilir
 
 yine de
 
 gül yanaklı çocuğa benzer
 
 çam diplerinde açmış kanatlarını kozalak derim
 
 ben yaprak derim çiçek derim
 
 dağdır ki sende göçer
 
 uçurumlar ki sende büyür

bir sabah çıkagelirim
 
 bekle beni anne
 
 özlem benim kavga benim aşk benim
 
 her kadın toprağı tırnaklayarak doğurur beni
 
 bayrak tutan çarpışan
 
 her kavgada ölen benim
 
 biten başlayan aşkların ortasındayım
 
 kızların yanaklarında çukurlaşan
 
 bütün kırık kapıların çağrılışıyım
 
 kırıldıysa düş evinin kapısı
 
 ağlama
 
 koparma anne
 
 saçlarına yıldız düşmüş
 
 kapıda adımı sorma
 
 beni burada arama anne
 
 12

türkü tadında giyinirken işçiler
 
 dişleyip tükürmeden sigaralarını
 
 öylece kalkar uykudan şalterler
 
 o zaman nasıl indirilmişlerse şen şakrak
 
 çam ve kekik kokuları içinde acı yüzlü çocuklar
 
 umarım kurtuluş haberleriyle dönmüş olur
 
 acını süpürmek için açtığında kapını
 
 bir sabah anne bir sabah

o mükemmel güne
 
 sen hazır tut dizini anne
 
 başlarını koymak için yorgun dizine
 
 çiçekler içinde bir ülke getirirler
 
 koynunda çiçekler
 
 adı başka sesi başka nice yaşıtım
 
 acını süpürmek için açtığında kapını
 
 bir sabah anne bir sabah

Nevzat ÇELİK
 
 

***

NEVZAT ÇELİK

1960'ta Boyabat'ta doğan Nevzat Çelik, 1965'te ailesiyle birlikte İstanbul'a geldi. Mart 1980 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (DGSA) Uygulamalı Endüstri Sanatları Yüksek Okulu (UESYO) Grafik bölümü birinci sınıfta okurken tutuklandı. Dev-Sol davasından idam istemiyle yargılandı.

1984'te Şafak Türküsü adlı şiir dosyası Akademi Kitabevi Şiir Ödülü birincilik ödülünü alarak kitaplaştı. 1987'de Müebbet Türküsü adlı şiir kitabı Poetry International ve Hasan Hüseyin Şiir Ödülünü aldı.

1987'nin aralık ayında tahliye oldu. 1990'da iki şiir kitabı daha çıkardı; Suda Seken Hayat ve Yağmur Yağmasaydı. 1998 Ekim ayında Sevgili Yoldaş Kurbağalar adlı şiir kitabı, 2005 Nisan'ında ise ilk romanı Bağışlanmış Hüzün yayımlandı.

Şafak Türküsü'ndeki şiirlerinden birini ("Elma") Hasan Hüseyin Korkmazgil'e adamış olmasına rağmen, ilk iki kitabıyla daha çok Ahmed Arif ve Nâzım Hikmet şiirinin etkisi yoğundur. Kuşağından Ahmet Erhan'la ortak temalarıyla benzeşir ama şiiri daha liriktir.

Şiiri yaygın kitlelere ulaşımını Ahmet Kaya'nın bestelediği ŞAFAK TÜRKÜSÜ ile yapacaktır.