Zeliha AYDOĞMUŞ

19 Nis 20213 dk.

Sabahattin Kudret Aksal

En son güncellendiği tarih: Nis 1

BİRİ VAR

Biri var, durmadan beni arar,

Biri var, mevsimlerdir beklerim.

Biri var ki açmamış bir bahar,

Göklerimde yıldız, içimde sır.

Biri var ki bahtı bende yaşar,

Benim çiçeklerim açar onda.

Bende musiki, bende dünyalar,

Biri uzakların uzağında.

Havuza düşen memleketleri,

Biri var ki içimde sayıklar.


 

Yazar, şair ve senarist olan Sabahattin Kudret AKSAL, 25 Nisan 1920'de doğdu, 19 Nisan 1993'te de aramızdan ayrıldı.

25 Nisan 1920 yılında İstanbul'da doğan yazar, yüksek öğrenimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümünde yapmıştır. İstanbul'daki farklı liselerde 1943 ile 1947 yılları arasında felsefe öğretmenliği yapmıştır. Sonraki dönemlerde ise çeşitli kurum ve kollarda müfettişlik yapmış, İstanbul Konservatuvarı ve Şehir tiyatrosunda müdürlük yaptıktan sonra Belediye Konservatuarı Estetik Ve Psikoloji öğretmenliğinden emekli olmuştur.


 

Sabahattin Kudret AKSAL sanat yaşamında ilk şiiri 1938 yılında Varlık dergisinde, ilk öyküsü ise 1940 yılında Küllük dergisinde yayınlanmıştır...1948 yılında sahnelenen ilk oyununun adı Evin Üstündeki Buluttur. AKSAL Şiire ilgi duyduğu ilk dönemlerde, Cahit Sıtkı Tarancı'nın etkisinde kalmış, hece vezni ve uyak kullanmıştır eserlerinde. Sonrasında ise Orhan VELİ'den ve Garip akımından etkileri şiirlerine yansımıştır.


 

OKUL DIŞI

Bakın şimdi şu sayacağım şeylerin
 
Okulu yok.
 
Gökyüzünde rastgele bir bulut parçası için
 
Körükörüne tutkunluğun,
 
Ağacın birine durup dururken abayı yakmanın,
 
Sigara içmekten
 
Kibrit çakmaktan alacağınız keyfin,
 
Okulu yok.
 
Yaz geceleri cırcır böceklerini
 
Dinlemeyi bilmenin de okulu yok.
 
Okulu yok ekmeği peyniri domatesi
 
Küçümsememenin,
 
Sözün sazın oyanın yazmanın,
 
Halisini seçmenin,
 
Daha buna benzer nice
 
Nice şeyin okulu yok.
 
Ama dilerseniz hepsini öğrenebilirsiniz.
 
Biraz çaba,
 
Yeter


 

Sabahattin Kudret AKSAL 1976 yılını takip eden zamanda felsefe eğitimi almış bir yazardan bekleneni yaptı ve yalın dilden ayrılmadan şiir dilinde derinlik yaratma çabasında olmuştur. Bunu yaparken de insanlar arsındaki olumlu ya da olumsuz ilişkilerden, özellikle de doğanın sunduğu zenginliklerden bolca yararlanmıştır.


 

Sanatsal alanda yazılarının yanı sıra çevirileri de olan Sabahattin Kudret AKSAL öykü ve oyunlarında biçim arayışında olmuş ve ağırlıklı olarak insan psikolojisinden beslenmiştir.


 

BİR YÜREKTEN BİR YAŞAMDAN

Bir hoşsohbet akşamımda

Varsam dizinin dibinde dursam

Yaşamış, sineye çekmiş

Ve galiba yıkılmamış insanlar olarak

Bir yeni varışa doğru koşar adım giderken

Ne topraktan ayrı,

Ne dönen devrandan uzak.


 

Uzak yakın yaşadığımız zamanların

Cümlesini alıp karşımıza

Şöyle bir defa daha baksak.

Nice zamandır insanoğlunu

Bir, başka dünyalara doğru çekip,

Bir kendi dünyasında içe dönük bırakan

O iç sıkıntılarına benzer şeyin adı saadettir.


 

Belki bahtiyar bir nefes almak zor değil ama

Bırakıp kaygısını geçmiş ve gelecek günlerin

Şu senin duyar yüreğini

Bu benim içimdeki insanı

Görmezlikten gelmek zor.


 

Bir bakar mısın pencerenden

Akan suyun parıltısı neler söylüyor..

Duyar mısın,

Geçip gidecek olan nedir bugünden,

Nedir ki geçip gideceğe benzemiyor.


 

Bu şiiriyle, ruhundaki dehlizlere sürüklüyor Sabahattin Kudret AKSAL, içsel bir bakış ediniminin yanında, belki de aldığı eğitim gereği, yaşama dair felsefi bir anlam kazanımına çağırıyor okuru.


 

19 Nisan 1993'te yaşama veda etmiştir.


 

ESERLERİ


 

Şiir:

  • Şarkılı Kahve (1944)

  • Gün Işığı (1953)

  • Duru Gök (1958)

  • Bir Sabah Uyanmak (1962, ilk iki kitabın birlikte basımı)

  • Elinle (1962)

  • Eşik (1970)

  • Çizgi (1976)

  • Şiirler (1979, toplu şiirler)

  • Zamanlar (1982)

  • Bir Zaman Düşü (1984)

  • Şiirler (1988, toplu şiirler)

  • Buluşma (1990)

  • Batık Kent (1993, ölümünden sonra, son şiirleri)

Öykü:

  • Gazoz Ağacı

Oyunlar:

  • Evin Üstündeki Bulut (oynanışı: 1948)

  • Şakacı (1952)

  • Bir Odada Üç Ayna (1956)

  • Tersine Dönen Şemsiye (1958)

  • Kahvede Şenlik Var (1966)

  • Kral Üşümesi (1970)

  • Bay Hiç - Sonsuzluk Kitabevi (1981)

  • Önemli Adam (1983)

Deneme:

  • Geçmişle Gelecek (1978)

  • Ayrıca, Paul Éluard ve Charles Baudelaire'den şiirler çevirdi

Ödülleri:

  • 1999 İstanbulu dinliyorum 1955 Sait Faik Faik Armağanı Gazoz Ağacı'yla (Haldun Taner ile haylaştı)

  • 1957 Türk Dil Kurumu Ödülü Yaralı Hayvan ile 1965-1966 Ankara Sanatsevenler Derneği ödülü

  • Kahvede Şenlik Var ile 1980 Yeditepe Şiir Ödülü Şiirler ile 1980 ve 1987 Avni Dilligil Tiyatro ödülleri

  • 1985 ENKA Öykü Ödülü "Vav'lar" ile 1990 Sedat Simavi Ödülü 1990 Kültür Bakanlığı Tiyatro Onur Ödülü

  • 1992 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü
     

Derleme: Aycan AYTORE
 

    750
    4